Chào mừng bạn đến với Di Hòa Viên, một địa điểm văn hóa và lịch sử nổi tiếng tại Trung Quốc. Nằm tại ngoại ô Bắc Kinh, Di Hòa Viên, hay còn được biết đến với tên gọi Cung điện Mùa Hè, là một biểu tượng của sự lộng lẫy và uy nghi của triều đại phong kiến Trung Hoa. Với hơn 100 năm lịch sử, nơi này là một quần thể cung điện, khu vườn và hồ nước rộng lớn, đồng thời được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới từ năm 1998. Với vẻ đẹp kiến trúc và thiên nhiên tuyệt vời, Di Hòa Viên thu hút hàng triệu du khách mỗi năm và là điểm dừng chân không thể bỏ qua khi đến du lịch Trung Quốc.
Lịch sử Di Hòa Viên
Trước khi vua Càn Long nhà Thanh lên kế vị
Vị trí và lịch sử ban đầu: Khu vực ngoại ô phía Tây Bắc Kinh, nơi tọa lạc Di Hòa Viên ngày nay, vốn có dãy núi Ống Sơn thuộc nhánh núi Yên Sơn. Dưới chân núi có hồ nước được gọi là Thất Lý Lịch, Đại Bạc Hồ, Ống Sơn Bạc và Tây Hồ.
Năm 1153 dưới triều đại nhà Kim, vua Kim Hoàn Nhan Lượng đã cho xây dựng cung điện Kim Sơn tại đây.
Sau khi nhà Nguyên định đô tại Bắc Kinh, để đáp ứng nhu cầu vận chuyển lương thực bằng đường thủy, nhà thủy lợi học Quách Thủ Kính đã khai thông nguồn nước thượng nguồn, dẫn nước suối thần núi Bạch Phù thuộc thôn Thượng Phù, Xương Bình và nước từ các nơi khác dọc đường chảy vào hồ, giúp tăng lượng nước, biến nơi đây thành hồ chứa nước đảm bảo cung cấp nước cho cung đình và phục vụ cho việc vận chuyển lương thực.
Sự phát triển của các khu vườn xung quanh: Vào năm 1494 dưới triều đại nhà Minh, bà đỡ đầu của vua Minh Hiếu Tông, bà La thị, đã cho xây dựng chùa Viên Tĩnh trước núi Ống Sơn, sau đó chùa bị bỏ hoang. Sau đó, các khu vườn xung quanh núi Ống Sơn ngày càng nhiều.
Vua Minh Vũ Tông đã cho xây dựng cung điện bên bờ hồ, gọi là “Hảo Sơn Viên”, đây là khu vườn ngự uyển của hoàng gia. Vua Minh Vũ Tông và vua Minh Thần Tông đều từng du thuyền vui chơi tại đây. Vào thời vua Minh Hy Tông, Vi Trung Hiền đã chiếm đoạt Hảo Sơn Viên.
Thời kỳ nhà Thanh
Sự cải tạo và mở rộng: Vào những năm đầu triều đại vua Càn Long, số lượng khu vườn ở khu vực Hải Điện, ngoại ô phía Tây Bắc Kinh ngày càng tăng, việc sử dụng nước cho các khu vườn ngày càng nhiều, lượng nước tiêu thụ tăng lên từng ngày. Lúc này, nguồn nước cho các khu vườn chủ yếu đến từ hệ thống sông Vạn Tuyền có lưu lượng nhỏ, ngoài ra còn có nguồn nước từ núi Ngọc Tuyền chảy vào Tây Hồ, đây cũng là nguồn nước của sông Thông Huệ từ thời nhà Minh. Vào năm 1750 (năm Càn Long thứ 15), để chuẩn bị cho sinh nhật lần thứ 60 của Hiếu Hiền Hoàng Thái Hậu (Hiếu Thánh Hiến Hoàng Hậu), vua Càn Long lấy cớ chỉnh trị hệ thống sông suối phía Tây kinh đô ra lệnh nạo vét Tây Hồ, ngăn dòng nước từ núi Tây Sơn, núi Ngọc Tuyền và núi Thọ An, đồng thời cho đào thêm hồ Cao Thủy và hồ Dưỡng Thủy ở phía Tây Tây Hồ. Ba hồ này được sử dụng làm hồ chứa nước, đảm bảo cung cấp nước cho các khu vườn trong cung đình và cung cấp nước tưới cho các cánh đồng xung quanh. Vua Càn Long lấy tích vua Hán Vũ đào ao Côn Minh để luyện tập thủy quân, đổi tên Tây Hồ thành Côn Minh Hồ, và đắp đất đào hồ đắp đất lên ngọn núi Ống ở Hồ Bắc, và đổi tên ngọn núi Ống thành núi Vạn Thọ. Vào năm 1764, công trình Thanh Di Viên được hoàn thành với tổng chi phí hơn 4,8 triệu lạng bạc.
Thời kỳ suy tàn và trùng tu
Sự suy tàn: Vào những năm đầu triều đại vua Đạo Quang, do quốc lực suy yếu, triều đình nhà Thanh đã tuyên bố dỡ bỏ ba ngọn núi giả, Thanh Di Viên dần trở nên hoang tàn. Năm 1860, Thanh Di Viên bị quân đội liên minh Anh – Pháp thiêu rụi.
Việc trùng tu và bảo tồn: Từ năm 1884 đến năm 1895, để Từ Hi Thái Hậu lui về an dưỡng, lấy danh nghĩa vua Quang Tự ra lệnh trùng tu Thanh Di Viên. Do kinh phí hạn hẹp, triều đình tập trung tài lực để tu sửa các kiến trúc ở tiền điện, đồng thời xây dựng tường bao quanh Côn Minh Hồ, đổi tên thành Di Hòa Viên, trở thành cung điện mùa hè. Năm 1900, các kiến trúc và di vật trong Di Hòa Viên bị quân đội “Bát Quốc Liên minh” phá hủy, và được tu sửa vào năm 1902. Mặc dù Di Hòa Viên về cơ bản đã khôi phục toàn bộ cảnh quan của Thanh Di Viên, nhưng chất lượng của nhiều công trình đã bị giảm sút. Do kinh phí hạn hẹp, nhiều kiến trúc cao tầng buộc phải hạ thấp, quy mô cũng thu hẹp lại. Ví dụ, lầu Văn Xương từ ba tầng giảm xuống hai tầng, Lạc Thọ Đường từ hai tầng mái giảm xuống một tầng mái, cũng có những kiến trúc được nâng cao, như nhà hát lớn. Phố Tô Châu bị thiêu rụi và không bao giờ được khôi phục. Do Từ Hi Thái Hậu yêu thích tranh vẽ kiểu Tô Châu, nhiều nhà cửa, đình đài trong khu vườn cũng được thay đổi từ tranh vẽ kiểu Hý Hòa thành tranh vẽ kiểu Tô Châu, làm thay đổi diện mạo ban đầu của Thanh Di Viên.
Ngày 12 tháng 2 năm 1912, sau khi vua Phổ Nghi thoái vị, Di Hòa Viên vẫn thuộc sở hữu của Phổ Nghi, nhưng được quản lý bởi Bộ Nội vụ nhà Thanh. Do ngân quỹ hoàng gia thiếu hụt theo từng năm, nguồn tài chính của nhà Thanh ngày càng cạn kiệt. Để bù đắp cho ngân sách của khu vườn, vào ngày 14 tháng 1 năm 1914, Bộ Nội vụ nhà Thanh đã đổi Di Hòa Viên thành công viên bán vé tham quan.
Vào tháng 4, Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Nha Đô thống và Nội vụ phủ nhà Thanh đã thống nhất “mở cửa du lịch, nhằm mục đích quyên góp tiền” quy định bán vé cho du khách bắt đầu từ ngày 6 tháng 5.
Di Hòa Viên ngày nay
Ngày nay, Di Hòa Viên là một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất Trung Quốc. Nơi đây thu hút hàng triệu du khách mỗi năm đến tham quan và chiêm ngưỡng vẻ đẹp tráng lệ của cung điện và khu vườn.
Di Hòa Viên là một nơi lưu giữ ký ức lịch sử thăng trầm của Trung Quốc. Nơi đây đã chứng kiến sự thịnh vượng và quyền lực của nhà Thanh, cũng như những cuộc chiến tranh tàn khốc và sự sụp đổ của chế độ phong kiến.
Các điểm tham quan chính
Phố Tô Châu
Phố Tô Châu, hay còn được biết đến với tên gọi “Phố Mua Bán”, là một khu phố mang đậm bản sắc văn hóa và lịch sử của Trung Quốc. Nằm dọc theo bờ Hồ Hậu, phố Tô Châu được xây dựng theo phong cách thị trấn ven sông Giang Nam. Trong thời kỳ Thanh Di, phố này trở thành trung tâm mua sắm sầm uất với đủ loại cửa hàng, từ cửa hàng đồ ngọc cổ cho đến cửa hàng lụa satin và quán điểm tâm. Nhân viên trong các cửa hàng thường hóa trang thành thái giám và cung nữ, tạo ra một không gian đặc biệt và lôi cuốn.
Tuy nhiên, năm 1860, hàng chục cửa hàng dọc bờ Hồ Hậu đã chịu thảm họa khi bị quân xâm lược thiêu rụi. May mắn thay, 1986, những di sản quý giá này đã được xây dựng lại, giữ nguyên vẻ đẹp và sức hút lịch sử, thu hút du khách từ khắp nơi đến tham quan và khám phá.
Núi Vạn Thọ
Núi Vạn Thọ là một dãy núi thuộc dãy núi Yên Sơn, cao 58,59 mét. Quần thể kiến trúc được xây dựng dựa theo địa hình núi, với phía trước núi Vạn Thọ là khuôn viên kiến trúc chính với chùa Phật Hương tám mái, ba tầng, bốn lớp mái làm trung tâm. Phía đông có “Kinh luân” và bia đá “Hồ Côn Minh Núi Vạn Thọ”. Phía tây có lầu Ngũ Phương và lầu Bảo Vân bằng đồng. Phía sau núi có kiến trúc Phật giáo Tây Tạng và tháp Đa Bảo nhiều màu. Trên núi có các lầu các, đình đài như lầu Cảnh Phúc, đình Trùng Túy, lầu Tả Thu, Họa Trung Du,… Trung tâm được xây dựng một quần thể kiến trúc trung tâm với quy mô lớn và hình ảnh phong phú. Quần thể kiến trúc lớn này bao gồm điện, nơi hoàng đế và hoàng hậu tổ chức các nghi lễ triều đình, và chùa Phật Hương, là công trình kiến trúc chủ đạo trong khu vườn. Phối hợp với trục dọc của quần thể kiến trúc trung tâm là Hành lang Dài uốn lượn dọc theo bờ bắc của hồ.
Tứ Đại Bộ Châu
Tứ Đại Bộ Châu nằm ở trung tâm phía sau Núi Vạn Thọ, là một quần thể kiến trúc theo phong cách Hán – Tạng. Quần thể này chiếm diện tích 20.000 mét vuông, dựa theo địa hình núi mà xây dựng. Phía trước có Linh cảnh Tu Di (nay là bệ đỡ), hai bên có trụ kinh cao 3 mét, phía sau là công trình kiến trúc chính của quần thể đền chùa – Lầu Tông Ấn Hương Nham. Xung quanh là Tứ Đại Bộ Châu tượng trưng cho thế giới Phật giáo: Đông Thắng Thân Châu, Tây Ngưu Hạ Châu, Nam Thiệm Bộ Châu, Bắc Câu Lư Châu và Tám Tiểu Bộ Châu được xây dựng bằng các hình thức tháp khác nhau. Phía nam, tây nam, đông bắc và tây bắc còn có bốn tháp Lạt Ma màu đỏ, trắng, đen, xanh lá cây đại diện cho Tứ trí trong kinh Phật. Trên tháp có mười ba tầng bánh xe pháp tượng trưng cho mười ba cõi trời. Kiểu tháp độc đáo. Hai bệ đỡ cao thấp nằm giữa Tứ Đại Bộ Châu và Tám Tiểu Bộ Châu, tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời, thể hiện ý nghĩa mặt trăng, mặt trời xoay quanh Đức Phật.
Hồ Trí Tuệ
Hồ Trí Tuệ là một công trình tôn giáo nằm ở vị trí cao nhất trên đỉnh Núi Vạn Thọ. Đây là một điện Phật không có dầm được xây dựng hoàn toàn bằng gạch và đá, với cấu trúc vòm. Toàn bộ lớp ngoài của công trình được trang trí bằng ngói lưu ly màu vàng và xanh lá cây tinh xảo, phần phía trên được lợp bằng ngói lưu ly màu tím và xanh lam với số lượng ít hơn. Đặc biệt hơn cả là hơn một nghìn tượng Phật bằng lưu ly được gắn trên bức tường bên ngoài của điện.
“Hồ Trí Tuệ” là một thuật ngữ Phật giáo, có nghĩa ban đầu là ca ngợi trí tuệ của Đức Phật như biển cả, Pháp Phật vô biên. Mặc dù công trình này giống hệt như một kiến trúc bằng gỗ, nhưng thực tế không hề có một mảnh gỗ nào, toàn bộ được xây dựng bằng vòm gạch đá, không có xà gồ chịu lực, do đó được gọi là “điện không dầm”. Ngoài ra, do trong điện có tượng Phật A Di Đà, nên nó cũng được gọi là “điện Vô Lượng”.
Chùa Phật Hương
Chùa Phật Hương tọa lạc trên sườn núi trung tâm phía trước Núi Vạn Thọ, được xây dựng trên một bệ đá hình vuông cao 21 mét. Chùa có kiến trúc tám mặt, ba tầng, bốn mái cong, cao 41 mét. Bên trong chùa có 8 cột chống trời bằng gỗ cây lê khổng lồ, kết cấu phức tạp, là một công trình kiến trúc cổ điển tinh xảo. Chùa Phật Hương ban đầu bị quân đội Anh – Pháp đốt cháy vào năm 1860, sau đó được xây dựng lại năm 1891 với chi phí 78 vạn lượng bạc và hoàn thành trong năm 1894. Bên trong chùa có tượng Phật Di Đà, là nơi hoàng gia đến để cầu nguyện.
Lầu Bảo Vân
Lầu Bảo Vân (hay còn gọi là Đình Đồng) là một trong những công trình bằng đồng có kỹ nghệ tinh xảo nhất và có kích thước lớn nhất còn sót lại ở Trung Quốc. Lầu được xây dựng trên một bệ đá cẩm thạch trắng cao 4 mét trong sân Ngũ Phương, nằm ở phía tây của Chùa Phật Hương. Lầu cao 7,5 mét, nặng 207 tấn.
Bốn mặt của Lầu được trang trí bằng cửa sổ hình thoi. Mặc dù được làm bằng đồng, Lầu Bảo Vân lại được thiết kế hoàn toàn theo cấu trúc khung gỗ. Ba mặt đông, nam và tây có cửa, mỗi cửa gồm bốn cánh. Mặt bắc là cửa sổ gồm tám cánh. Cửa và cửa sổ đều có khung hình thoi, phần trên mái hiên cũng có khung, tất cả đều được làm thành hai lớp.
Cầu Thập Thất Khổng
Cầu Thập Thất Khổng nằm trên Hồ Côn Minh, giữa Đê Đông và Đảo Nam Hồ, là cây cầu đá lớn nhất trong khu vườn, có chức năng nối liền các con đê và đảo. Cầu rộng 8 mét, dài 150 mét và bao gồm 17 nhịp cầu. Trên lan can hai bên cầu có hơn 500 con sư tử đá với kích thước và hình dạng khác nhau.
